Tijdens Open Monumentendag kun je monumenten bekijken. Je beleeft een stukje historie van Nederland, van je woonplaats, van je omgeving. Er zijn tal van bijzondere activiteiten op en rond de monumenten. Het is één van de grootste culturele evenementen van Nederland en een miljoen mensen trekken er dan op uit. Zo ook wij. En wat een bof met dit prachtige weer tijdens dit weekend.

Wij hebben Hilversum verder ontdekt. Logisch, als je er nog maar 2 maandjes woont. Dan wil je er meer van weten. Daarnaast had Hilversum ook veel te bieden. Wel 35 plekken van plezier welke we konden ontdekken. Fanatiek als we zijn hebben we er 5 bezocht en niet alle 35. We hebben een bewuste keuze gemaakt en dit verspreid over 2 dagen waarbij we ook het weekend gevoel behielden voor de kinderen.

Wij hebben de volgende monumenten bezocht in Hilversum

  1. Blaskowitzbunker (zaterdag)
  2. De Kapel (zaterdag)
  3. Wolfsdreuvik (zondag)
  4. Tribune Sportpark + Nike Inc. European headquarters
  5. Vm. KRO Studio/De Kroon

Blaskowitzbunker

  • Lopen met zaklampen
  • Communicatiebord van de Luchtmacht
  • De ingang van de bunker

Militaire commandobunker, bijgenaamd ‘Blaskowitzbunker’, in 1943 gebouwd door de Duitse bezetter als onderdeel van de Atlantikwall. De bunker was in opdracht van General der Flieger Christiansen gebouwd. General der Flieger Christiansen (opperbevelhebber van de Wehrmacht in het bezette Nederland) was verantwoordelijk voor de uitvoering en de mensen van het Nederlandse deel van de Atlantikwall, de kustverdedigingslinie tussen Noord Noorwegen en Zuid Frankrijk. De bunker ligt op het voormalige sportterrein van de Joods S.A. Rudelsheimstichting, waarvan de bewoners in 1942 naar concentratiekampen waren afgevoerd. De bunker gaf plek aan 100 tot 120 militairen. Vanaf 1952 tot in de jaren negentig van de twintigste eeuw in gebruik bij de Koninklijke Luchtmacht. De bunker meet in totaal ca. 86 m. bij 22 m. De wanden en het dak van de bunker zijn 2,5 meter dik. De bunker was oorspronkelijk gecamoufleerd door onder meer taluds en begroeiing, en dit camouflagekarakter is nog gedeeltelijk aanwezig. Op twee plaatsen is de bunker onderkelderd. Aan de zuidzijde bevinden zich de vier ingangen van de bunker, die inwendig in verbinding staan met de hoofdgang via gassluizen, afgesloten met deuren. De commandobunker is van algemeen belang wegens cultuurhistorische en architectuurhistorische waarde als historisch-functioneel onderdeel van de Atlantikwall, en als buiten de eigenlijke linie gesitueerde centrale commandopost van de Wehrmachtsbefehlhaber van het Nederlandse deel van de Atlantikwall. De bunker heeft typologische uniciteitswaarde als een van de grootste bunkers van Duitse makelij in Europa en als zeldzaam geworden hoofdkwartierbunker van het type Sonderkonstruktion, en is tevens een goed voorbeeld van de toepassing van gewapend betonconstructies in de laatste fase van permanente vestingbouw. De bunker is gaaf bewaard gebleven in hoofdvorm en structuur en nog altijd voorzien enkele oorspronkelijke technische onderdelen zoals de originele pantseronderdelen en het ventilatiesysteem. [bron: rijksmonumenten]

Tijdens ons bezoek vertelde de gids ons dat de commandant die opdracht had gegeven tot het bouwen van de bunker, de hoogste positie had als opperbevelhebber binnen Nederland. De bunker is vernoemd naar de laatste generaal die vanuit de bunker opereerde, namelijk Generaal Blaskowitz. Het was erg indrukwekkend om dit stuk historie binnen te lopen en te horen hoe vernuftig de Duitsers waren om te camoufleren. Zo reden ze de auto’s van het terrein dagelijks, zodat het ‘normaal’ leek. Het sportterrein bleef bewaard, zodat een luchtfoto niet afweek. Ze waren ook niet ontdekt, slechts mensen van het verzet hadden het door. Deze hebben opdracht tot een bombardement gegeven. De eerste poging trof de watertoren en er vielen veel Nederlandse slachtoffers. De tweede was raak. De gebouwen om de bunker waren getroffen, de bunker bleef gespaard. Niet lang daarna werd Nederland bevrijdt.

De Kapel

Oorspronkelijk gebouwd als koetshuis van landgoed Quatre Bras, gebouwd in 1898. Het is in Zwitserse chaletstijl ontworpen door de architect was A. Salm. Er was een bovenwoning voor de koetsier. De villa Quatre Bras is in 1955 afgebroken. De indeling van het koetshuis was: een garage voor de koets met paardenboxen, boven een koetsierswoning en een hooizolder. Als koetshuis werd het in 1932 buiten gebruik gesteld. De Remonstrantse gemeente van Hilversum, opgericht in 1942, kochten in 1953 dit gebouw, waar toen een autogarage in gevestigd was. De bovenverdieping wordt kosterswoning. Op 24 maart 1957 werd het gebouw dan eindelijk ingewijd als Remonstrantse Kapel. In 2005 is het gebouw ingrijpend verbouwd. De bovenverdieping kreeg nu een keuken, twee zalen en een bestuurskamer. Voorheen was deze verdieping alleen te bereiken met een buitentrap. Nu werd ook een lift gebouwd, waardoor de bovenvertrekken voor iedereen toegankelijk werden. Het gebouw kent een torentje, waarin een luidklok hangt, die eerder een buitenhuis in Loosdrecht sierde en in 1956 geschonken werd aan de in aanbouw zijnde Remonstrantse Kapel. Nu is het koetshuis het huis van Vrijzinnige Geloofsgemeenschap Hilversum en sinds 1953 in gebruik voor kerkdiensten, concerten en lezingen. [bron: De Kapel]

Wij waren enorm verrast door het architectonisch hoogstandje. Ontzettend mooi. We werden gastvrij ontvangen tijdens de Open Monumentendag en hebben nog op het balkon gestaan. Dat was gewoon een stukje extra voor ons. Een sapje gedronken en koekje gegeten. Ook de officiële voordeur nog gebruikt, wat de voordeur van de koetsier is geweest. Even terug in de tijd voor je gevoel.

  • De Kapel
  • Voordeur koetsiershuis
  • De Kapel
  • Houten ornament

Wolfsdreuvik

Midden in het Smithuyserbos staat een raadselachtige bakstenen toren, gebouwd in 1938 in opdracht van D.P.R.A. Bouvy, eigenaar van het bos. ‘Wolfsdreuvik’ roept de sfeer van sprookjes op. Wolfsdreuvik betekent wolfsheuvel: de naam komt op oude kaarten voor. Wolven waren er stellig tot diep in de 18de eeuw. De naam Smithuyserbos duidt op de eerste eigenaar Pieter Johannes Smithuysen, makelaar in tabak in Amsterdam. Hij verwierf drie percelen heidegrond gelegen onder de gemeente Hilversum in 1837. Vanaf 1937 was Désiré Bouvy (1915-1993) de eigenaar. Hij kocht het op 22 jarige leeftijd. Hij maakte plannen voor een torenvormig onderkomen bedoeld als opslagplaats van bosmateriaal en dagverblijf. De architect was Jan Rebel uit Laren bekend door zijn villabouw door heel het land. Rebel realiseerde ook de villa voor de elf jaar oudere broer van Désiré te Naarden-Bussum. Een torenvormige aanbouw aan dat huis inspireerde Désiré tot de Wolfsdreuvik. In oktober 1938 was de bouw voltooid. Aanvankelijk kon de toren als uitkijkpost dienst doen totdat de bomen het uitzicht een ander aanzien gaven. Rechts naast de ingang staat in de stenen gegraveerd A.D. 1938. [bron: Smithuyserbos]

Na een prachtige fietstocht door bos en hei, kwamen we uit bij een bijzondere plek midden in het bos, namelijk de Wolfsdreuvik. Gelukkig waren de bordjes ‘Open Monumentendag’ goed aangegeven, dus raakten we niet verdwaald. Een superleuke speurtocht gemaakt met de kinderen, ook wij moesten nadenken, dus echt leuk. De historie is mooi bewaard gebleven en wordt goed naar voren gebracht. Enthousiaste vrijwilligers maakte het compleet. Ook hebben we nog een theater gekeken van Bella-Art. Heel leuk en creatief in elkaar gezet en gespeeld. Jong en oud genoten van het theaterspel.

  • Het theater
  • Wolfsdreuvik
  • Glas in lood

Tribune Sportpark + Nike Inc. European headquarters

Oudste houten tribune (met buffet en orkestruimte) van Nederland met feestelijk aanzicht in Amsterdamse schoolstijl. In 1928 gebruikt tijdens de ruiterspelen van de Olympische Spelen, thans in gebruk door de Gooise Atleetiek Club. Onderdeel van het Hilversumse Sportpark. Achter de atletiekbaan ligt het Europese hoofdkantoor van Nike (1999). [bron: Dudok]

De Nike Campus in Hilversum bestaat uit vijf gebouwen met een totale oppervlakte van 35.000 m2. Het project is opgezet als een campus, met vier kantoorgebouwen en een vijfde gebouwd met alle centrale voorzieningen. Vanuit het centrale gebouw kijkt men uit op de drafbaan. In dit centrale gebouw zitten twee restaurants, een koffiebar, vergaderzalen, een gymzaal, een volledig uitgeruste sportschool en zalen waar de Nike-medewerkers groepslessen kunnen volgen. [bron: Open Monumentendag]

Tja, dit was voor ons het meest teleurstellend bezoek van de Open Monumentendag. De tribune was mooi en goed bewaard gebleven. Nike was een aangenaam bezoek betreffende de gastvrijheid in wat te drinken en eten. Dat was prettig. Een extern bureau verzorgde het welkomstpraatje, wat eigenlijk geen bezieling had en je vragen slecht kon beantwoorden. Ze wisten niet meer dan de basis en Google vertelde je dan de rest. Nike was daardoor niet indrukwekkend, wat een gemiste kans was om zich neer te zetten op een andere wijze.

  • De tribune
  • De Nike campus
  • De atletiekbaan

Vm. KRO Studio/De Kroon

Voormalig studiogebouw van de Katholieke Radio Omroep (KRO), gebouwd naar ontwerp van architect Willem A. Maas (1897-1950) in de periode 1936-1938. Aan de linkerzijde van het gebouw is in 1954 een nieuwe vleugel aangebouwd. Met het terrein werd al 15 jaar niks meer gedaan. In nauwe samenwerking met de gemeente, belangencommissies en omwonenden is gezocht naar de beste langetermijnoplossing voor het doen herleven van het oude KRO-gebouw. Het project omvat het restaureren, gedeeltelijk slopen en herbouwen van de KRO-studio inclusief nieuwbouw van in totaal 85 levensloopbestendige appartementen over vier gebouwen, zorggerelateerde bedrijfsruimten en ondergrondse parkeergelegenheid. De ronde vormen, witte belijning en gele stenen van het oude hoofdgebouw zijn doorgetrokken in de nieuwbouw. Vanaf 2019 zijn er appartementen gevestigd. De voormalige Studio 1, is nagebouwd; hierin bevinden zich tevens appartementen.

Wij waren enorm verrast door de pracht van wat er bewaard is gebleven. Schitterende glas in lood ramen, de glazen klok en een prachtige muurschildering. Aan het plafond nog prachtige ornamenten met een magnifieke kroonluchter. Alles was prachtig gerestaureerd en in glorie hersteld. Wij kenden dit plekje nog niet, nog de historie erachter. Door de presentatie, het informatieblad en het bezichtigen snappen we deze parel van Hilversum. Fijn dat ze zich op de Open Monumentendag openstelde, zodat wij ons konden verbazen.

Conclusie

De Open Monumentendag 2019 was zeer geslaagd. We hebben ons verrijkt aan geschiedenis van Hilversum en onze woonplaats beter leren kennen en meer leren waarderen. Het weer was een kadootje erbij om te genieten op de fiets om van locatie naar locatie te gaan. De kinderen hebben zich ook zeker vermaakt en verbaasd. Het aanbod was groot, en wie weet waar we volgend jaar te vinden zijn.