pisa

Pisa. Je hoort de naam, en je ziet meteen dat ene beeld voor je: de beroemde scheve toren, met mensen ervoor die doen alsof ze hem tegenhouden. Ook wij kwamen er met dat beeld in ons hoofd. We verwachtten een snelle stop, een druk plein, een paar foto’s en weer verder. Maar Pisa verraste ons — op een rustige, zonnige manier.
De stad bleek meer dan een toeristentrekpleister. Natuurlijk was het Campo dei Miracoli, met de toren, de kathedraal en de doopkapel, indrukwekkend om te zien. Maar wat ons bijbleef, was juist de sfeer in de straatjes eromheen: studenten op de fiets, lokale bewoners op een bankje, schaduwrijke steegjes waar je even aan de hitte ontsnapt. We voelden hoe de stad ons steeds iets meer liet zien van haar eigen ritme voorbij de scheve toren.
Pisa was niet groots of meeslepend, maar wél echt — en dat maakte het de moeite meer dan waard.
De naam Pisa is waarschijnlijk van Etruskische oorsprong, en betekende mogelijk “monding” — wat past bij de ligging van de stad aan de rivier de Arno, op korte afstand van de Tyrreense Zee. Lang voordat de beroemde toren werd gebouwd, was Pisa al een belangrijke nederzetting, eerst onder de Etrusken, later onder de Romeinen.
In de middeleeuwen groeide Pisa uit tot een machtige maritieme republiek, vergelijkbaar met Genua en Venetië. De stad was rijk, had een sterke vloot en dreef handel tot aan het Midden-Oosten. Die rijkdom zie je nog altijd terug op het Campo dei Miracoli, waar de kathedraal, de doopkapel en de scheve toren samen een symbool vormen van de grandeur van toen. Na een bloedige strijd verloor Pisa haar macht aan Florence, en zakte de stad weg in relatieve rust. Maar de universiteit, opgericht in 1343, bleef een centrum van kennis en wetenschap. Tot op de dag van vandaag zorgen de studenten ervoor dat Pisa levendig en jong blijft, ondanks de eeuwenoude stenen waar je overheen loopt.
Pisa is dus geen stad die stil is blijven staan — maar een plek waar geschiedenis zich vermengt met het leven van alledag.

Pisa binnenkomen per trein
We kwamen aan in Pisa met de trein — een ontspannen manier van reizen die ons meteen iets meer van de stad liet zien dan wanneer je alleen bij het toeristenbusje op het plein wordt afgezet. Vanaf het station liepen we via brede straten en gezellige steegjes richting het beroemde Campo dei Miracoli. Onderweg proefden we iets van het echte stadsleven: studenten op de fiets, lokale winkeltjes, en een onverwachte rust in de kleine zijstraten.
Die wandeling maakte voor ons echt het verschil. Pisa werd meer dan alleen de toren — het werd een stad met lagen, met sfeer, met leven. Juist daarom zou ik iedereen aanraden om met de trein naar Pisa te reizen. Het geeft je de kans om de stad op een andere manier te ontdekken, langzaam en stap voor stap, in plaats van in één rechte lijn naar het bekende plaatje.
Natuurlijk kwamen we voor de klassiekers: de scheve toren, de kathedraal en de indrukwekkende begraafplaats ernaast. Maar doordat we ons niet hoefden te haasten, konden we echt even rondkijken, voelen en beleven — en dat maakte deze dag in Pisa juist zo waardevol.
De scheve toren – een bouwfout
Hoe vaak je hem ook al op foto’s hebt gezien, niets bereidt je echt voor op dat eerste moment dat je de scheve toren van Pisa in het echt ziet. De helderwitte toren rijst op uit het groene gras van het Campo dei Miracoli, zichtbaar scheef maar toch trots en elegant. En dan besef je pas: dit is niet zomaar een toeristische trekpleister — dit is een bizar stukje geschiedenis.
De bouw van de toren begon in 1173, als vrijstaande klokkentoren (campanile) van de kathedraal ernaast. Maar al na het bouwen van de derde verdieping begon de zachte ondergrond te verzakken, en helde de toren langzaam over. Eeuwenlang werd er aan gebouwd en gepauzeerd, in pogingen om het geheel te redden. Pas in de jaren ’90 werd de toren eindelijk gestabiliseerd — scheef, maar veilig.
Wij namen ruim de tijd om hem te bewonderen. Natuurlijk deden we de klassieke “ik-duw-de-toren-terug”-foto’s, maar we stonden ook echt even stil bij de architectuur: de sierlijke zuilengalerijen, het delicate marmer, en hoe opvallend wit de toren is in de zon. We besloten om niet naar boven te klimmen — de rij was lang en de kinderen hadden hun aandacht al lang op het grote grasveld gericht. De magie zat voor ons gelukkig niet in het uitzicht vanaf de top, maar in het kijken van beneden naar boven. Naar iets wat zo fout begon, maar de tand des tijds toch heeft doorstaan.


Camposanto – de verstilde kant van Pisa
Wat velen niet weten, is dat er op hetzelfde plein als de scheve toren ook een indrukwekkende begraafplaats ligt: de Camposanto Monumentale. Vanaf de buitenkant oogt het gebouw misschien eenvoudig, maar zodra je naar binnen loopt, verandert alles. Binnenin ontvouwt zich een langgerekte kloostergalerij, met licht dat door hoge gotische ramen valt op verweerde fresco’s, marmeren sarcofagen en een bijna tastbare stilte. Het voelde alsof we een andere wereld instapten — een wereld zonder drukte, zonder fotomomenten, maar met geschiedenis, kunst en respect voor het vergankelijke.
Volgens de overlevering werd het Camposanto gebouwd rond heilige aarde uit Jeruzalem, die kruisvaarders in de 12e eeuw mee terugbrachten. Eeuwenlang werd hier de elite van Pisa begraven. Nog steeds vinden belangrijke personen van Pisa hier hun laatste rustplaats. De muren zijn deels versierd met fresco’s die het leven en de dood verbeelden, waaronder de beroemde (en aangrijpende) “Triomf van de Dood”, zwaar beschadigd maar nog steeds indrukwekkend.
Voor ons was dit een onverwacht hoogtepunt. De kinderen liepen zachtjes, de stemmen gingen vanzelf omlaag, en we bleven langer dan we dachten. De soms afgrijselijke schilderingen zetten de tijd voor ons stil, verstomden het geluid en we dachten na over toen en nu. Neem de tijd als je hier naar binnen gaat.
De kathedraal – een zee van marmer en licht
Na de toren en de begraafplaats liepen we de kathedraal binnen. Van buiten zagen we het al: imposant en rijk versierd, met witte en grijs-gestreepte marmerlagen, zuilengalerijen en bronzen deuren. Maar binnenin voelde het haast als een verrassing. Waar de toren voor spektakel zorgt, brengt de Duomo di Santa Maria Assunta juist verstilling.
De kathedraal werd ingewijd in 1118 en is gebouwd in een unieke mix van stijlen: romaanse basis met invloeden uit de Byzantijnse en islamitische wereld — een weerspiegeling van Pisa’s maritieme macht en internationale contacten in die tijd. Binnen keken we onze ogen uit. Rijke mozaïeken, een prachtig bewerkt houten plafond en natuurlijk de indrukwekkende preekstoel van Giovanni Pisano, vol details en symboliek. In de stilte voelde je de eeuwenlagen op je neerdalen. Zelfs de kinderen keken met iets meer aandacht dan normaal — alsof de ruimte hen ook even stil kreeg.
De kathedraal maakt deel uit van het Campo dei Miracoli, maar heeft een eigen ziel. Minder beroemd dan de toren, maar minstens zo indrukwekkend. Voor ons was dit het moment waarop Pisa niet alleen mooi, maar ook echt betekenisvol voelde.

Camping Belsito: groot en luxe
Voor ons bezoek aan Pisa verbleven we op Camping Belsito, een camping die iets buiten de stad ligt, tegen de heuvels aan. Dat betekende: ‘s ochtends wakker worden met uitzicht over het Toscaanse landschap, en ‘s avonds de zon zien zakken boven de heuvels. Een fijne, rustige plek om even op adem te komen tussen alle indrukken door.
De camping zelf was van alle gemakken voorzien: ruime plekken, een zwembad waar de kinderen blij van werden, en een klein winkeltje voor de basisboodschappen. Wat we vooral waardeerden, was de combinatie van natuur en bereikbaarheid. Met de auto waren we zo bij het station, vanwaar we eenvoudig de trein naar Pisa konden pakken.
Camping Belsito was voor ons geen bestemming op zich, maar wel een prettige uitvalsbasis. Na een dag slenteren door Pisa was het heerlijk om terug te komen op een plek waar je gewoon even kon zitten, douchen, zwemmen en niks moest. Precies wat we nodig hadden.
Bezoek Pisa
Pisa is misschien beroemd om die ene toren, maar het is zoveel meer dan dat. Door met de trein te reizen en de stad echt in te lopen, ontdekten we een levendige plek vol geschiedenis, studenten, rustige straatjes en indrukwekkende bouwwerken. Van het Campo dei Miracoli tot de stilte van de Camposanto, van marmer en mozaïeken tot ijsjes in de zon — Pisa verraste ons op een manier die we niet hadden verwacht.
Onze uitvalsbasis op Camping Belsito gaf ons de ruimte om te ontspannen en de stad in ons eigen tempo te verkennen. Geen haast, geen to-do-lijstje, maar gewoon rondkijken en laten gebeuren.
Ben jij weleens in Pisa geweest? Of ben je van plan ernaartoe te gaan? Laat hieronder een reactie achter — ik vind het leuk om jouw tips, ervaringen of plannen te horen!
Dit vind jij ook vast interessant …
100 dagen reis
Italië, een land vol geschiedenis, cultuur en adembenemende landschappen, was voor ons een bijzonder hoofdstuk tijdens...
Reizen naar Italië
Italië was als een reis door een levend museum. Van het moment dat we de grens over reden, voelde het alsof we een...
Matera
MateraSoms ontdek je een plek die onverwacht alles verandert. Voor ons was dat Matera. Deze Zuid-Italiaanse stad stond...