Met dit artikel wil ik hier mijn ervaring omtrent ‘voeden op verzoek’ vertellen, want het is niet altijd zo makkelijk als het verteld wordt. Ik ga niet in op de pijn wanneer borstvoeding niet lukt. Ook betreft het niet de keuze om geen borstvoeding te geven. Het vertelt mijn ervaring.
Vanaf het prille begin van de zwangerschap had ik al een beeld hoe ik het wilde gaan doen. Ik vergaarde kennis en had mijn ervaring tot mijn beschikking. Toch kan alles niet zo gaan als je je had voorgesteld.
Zo is voeden op verzoek er één. Het klinkt simpel, logisch en zo puur natuur voor moeder en kind. Voeding op verzoek, slechts een kwestie van vraag en aanbod. Maar wanneer is er sprake van vraag?
Don’t bite the boob that feeds you
Om die vraag te beantwoorden moeten we kijken naar het principe van ‘voeden op verzoek’. Heel basic pas je je voedingspatroon aan op vraag en aanbod. Als je baby vraagt om te voeden, voed jij. Je kijkt naar je kind en je reageert daar op.
Tot zover begrijpen we dit prima. Maar goed, als je kindje eenmaal op de wereld is en niet langer in de buik wordt gevoed met een navelstreng, moet het gaan leren ‘overleven’. Dus wat doet een baby? Huilen. Dat is het enige eigenlijk wat die kan.
Huilen om ongemakken, huilen om een vieze luier, moe zijn of honger hebben. En al die huiltjes zijn elke keer weer anders. Daarom wordt er ook duidelijk gezegd dat je de handleiding nooit moet weggooien als de kleine er is. Goed bestuderen dus…
Eh, handleiding? Pfff, dat zou mooi makkelijk zijn geweest. Dan kon je mooi de huiltjes leren herkennen die daar in omschreven staan en kun je beter anticiperen en voel je je minder verloren en minder geneigd om weer met je tepel voor zijn mondje te hangen, want eten zal hij meestal wel.
Maar dat hij eet wil niet betekenen dat dat zijn vraag is. Uiteraard zal dat op dat moment een oplossing zijn, maar lost het misschien niet het echte probleem op. Dan komt dat vanzelf weer naar voren en kun je het nogmaals proberen op te lossen. En daar heb je geen zin in.
Dus even weer terug naar het begin, naar de kennismaking tussen moeder en kind. Die kennismaking bestaat uit de eerste drie dagen. Deze eerste drie dagen ben je voornamelijk een melkfabriek. Constant aanleggen voor kleine beetjes melk. Dit zorgt voor een goede melkproductie en het verteringsstelsel van de kleine krijgt de kans om te wennen aan de nieuwe omstandigheden. Je kunt je voorstellen hoe ingrijpend die overgang van buik naar wereld is.
De eerste keer aanleggen is even wennen, voor jullie allebei. Overhaast het dus ook niet. Het komt goed. Een kwartiertje na de geboorte is ook nog steeds een dikke prima. Het hoeft niet allemaal snel-snel. Toon begrip, geduld en vertrouwen. Kijk lekker naar hem en ontdek. Op een gegeven moment zal hij de signalen afgeven dat hij wil gaan drinken. Pas dan bied jij de tepel aan en zal hij zichzelf gaan voeden. Dring het niet op, laat het gebeuren.
Het prille begin
Zo mooi om samen dit avontuur aan te gaan, maar je wist nog niet wat er zou gebeuren. Net zo min als ik er op voorbereid was. Elke 30-45 min voedde ik de kleine. Ik had hazeslaapjes en dacht dat dit het zou zijn. Dat dit voeden op verzoek zou zijn. Ik plaagde mijn man dat we onze levens parallel zouden gaan leiden. Maar ik voelde me wel echt even verloren en onzeker in dit avontuur.
Uiteindelijk duurde het 36 uur voordat het zich wat meer begin te normaliseren. Pas toen besefte ik dat we op elkaar hadden afgestemd. Mijn productie was op peil en hij was gewend aan de hoeveelheid maken en dat hij op andere wijze dan de navelstreng aan voeding moest komen.
Bouwen aan de relatie
Na het verstrijken van dit ‘prille begin’ begint het opbouwen van de relatie. Je gaat je oren spitsen en kijken naar overige non-verbale signalen. Je zult zien dat je kindje smakgeluiden maakt of met de lippen zuigbehoefte toont. In combinatie met een huiltje weet je dat hij honger heeft. Je brein zal dit huiltje moeten gaan registreren en uiteindelijk gaan onderscheiden van de andere huiltjes.
De relatie gaat de melkproductie bepalen. Wanneer de kleine meer nodig heeft, zal hij om meer vragen en zul je vaker aanleggen. Wanneer de kleine groeit, groeit zijn maagje ook. Hij zal grotere hoeveelheden in één keer tot zich nemen en daar langer mee doen, waardoor hij minder vaak zal drinken.
Wanneer het vaste voedsel wordt geïntroduceerd (6 maanden) is het advies, zal je melkproductie langzaam afnemen. Zorg ook hier dat het is op vraag en aanbod (op verzoek). Want het andere voedsel moet uiteindelijk een voedselbron worden, dat is nu nog de borstvoeding voo rhem. Volg nog steeds zijn aanwijzingen en geef op verzoek.
Typische signalen
Twijfel niet in het begin. Als je baby signalen afgeeft, kun je dit rijtje afgaan: honger, boertje, of een vieze luier? En herhaal dit. Soms is het niet anders en huilt de baby gewoon even. Bedenk dan dat ook de baby zich aanpast aan de nieuwe wereld. Zijn darmen zijn hard aan het werk. Is alle meconium er al uit? Zitten er winden dwars? Het hoort er in het begin allemaal even bij. Let dan in ieder geval op dit soort typische hongersignalen voor als je wilt voeden:
- zuigbewegingen met de lipjes
- sabbelen op vingers of vuistje
- bewegen van armen en benen (fladderen van de armen)
- hoofdje draaien (zoekende met het mondje)
- mondje gaat open als de lipjes worden aangeraakt
- echt goed zuigen op je pink of speen, dus niet sabbelen
- huilen (spits je oren voor het soort)
Die laatste is wel tricky. Je bent snel geneigd om een huilende baby te sussen met wat voeding. Dus je duwt je tepel naar binnen en wacht tot je baby hapt. Echter dat lukt vaak niet. Door het huilen gaat het tongetje naar boven en deze moet naar beneden liggen om goed te kunnen aanhappen. Probeer dus eerst je baby te kalmeren. Dit kan ook door je tepel aan te bieden, maar haal hem eruit voordat hij wil happen, zodat de tong naar beneden kan gaan liggen. Daarnaast kan het huilen ook wat anders betekenen of is er sprake van de nood van ontlading.
De nood van ontlading
Ik wil hier graag even kort wat over zeggen, omdat ik ook hier zelf te weinig aandacht aan heb gegeven. Veel ouders (inclusief mijzelf) zijn geneigd om te sussen, te troosten. We willen er voor de nood van de kleine zijn. Dat is een instinct. We gaan wiegen, we gaan voeden, we knuffelen, zingen, tot we er bij neer vallen en de kleine slaapt in onze armen of aan onze borst. Een heerlijk tevreden bundeltje vreugde ligt daar te slapen.
Toch gaan we voorbij aan de nood van ontladen. Het komt hierop neer; de kleine heeft een ‘overprikkeling’ en ontlaadt zich door te huilen. Het kan niet anders en moet ervan af. Als wij gaan sussen of troosten, gaat het deksel weer op het potje en komt het er op een later moment toch uit. Een moment wat je misschien helemaal niet uitkomt, als midden in de nacht.
Geef dus ruimte aan ontlading, toon begrip en liefde. Laat het welkom zijn en ondersteun. Dan bottelt het zich niet op.
Magie of natuur
Voeden op verzoek gaat om aanpassen en afstemmen. Na het prille begin komt de voeding op gang welke van goede samenstelling is. Natuurlijk komt hij vaak om voeding vragen. De productie was nog in ontwikkeling en dat vraagt veel van moeder en kind in het begin.
Daarna komt verandering. Lichte prikkelingen en lichte stuwing zijn de eerste gewaarwordingen. Ik begon hem te horen klokken bij het aanleggen. Het was magisch. Een prachtige overgang nadat mijn lichaam zich aanpaste op zijn behoeften.
Is dat een kwestie van de aanhouder wint?
Nee, zeker niet. Dit is hoe de natuur het bedoelt heeft. Hoe jij anticipeert op een baby die behoeften heeft.
De weg van voeden op verzoek
Maar niemand heeft me dit ooit verteld. Hoe de weg verloopt van voeden op verzoek. Niemand heeft me verteld dat je er wat voor over moet hebben in het begin. Zelfs mijn moeder stuurde aan op meer tussenpozen. Ik ben zo trots op mezelf dat ik heb ontdekt dat voeden op verzoek echt kan en zo iets moois is.
Vooral omdat ik het met de eerste twee kinderen niet heb gedaan. Daar kwamen die schema’s bij aan te pas van elke drie uur. Desnoods je wekker maar zetten in de nacht, want je baby moet toch echt wel genoeg voeding binnen krijgen. En als de kleine honger heeft, even rekken met een speen, dan zit je weer op die drie uur tussenpozen.
Nee, als ik toen het vertrouwen had in mezelf, zoals nu…
Maar goed, desondanks heb ik wel een prachtig vergelijk. Want door dat drie-uur-schema had ik voldoende stuwing. Ik stond onder de douche met dikke plakkaten. Het deed goed zeer. Ik wisselde af met koud en warm water om het wat weg te masseren. Mijn borsten waren ook erg groot. Vol met melk, maar niet naar behoefte, maar naar schema.
En nu? Nu heb ik wel wat stuwing, maar het is bij lange na niet wat ik had. Het prikkelt, maar zit nooit een te grote hoeveelheid in. Het is aangepast naar de behoefte van de kleine. De nachten worden langer. Voeding uit één borst kan al voldoende zijn voor een goede paar uur slaap.
Ja het begin was even vol twijfel. Twijfel of het zou verbeteren, twijfel of het schema toch niet handiger zou zijn geweest. Het was nieuw voor mij. En zo mooi en dankbaar voor het ontstane vertrouwen in mijn lichaam en de kleine.
Ook jij kan dit. Gewoon doen! Volg je baby. Leer de signalen (her)kennen. Leer elkaar kennen. Je lichaam kan het. Je lichaam zal zich gaan aanpassen en jullie zullen een prachtig eigen schema ontwikkelen over de tijd heen. In het begin zal dat zich settelen na een schema voor twee tot drie uur. Dat zijn acht tot twaalf voedingen per dag, en vaak nog wat meer.
Blijf je laten leiden door je baby, ook al verschilt het van dag tot dag, vooral in het begin.
Dit vind jij ook vast interessant …
Bevalling vanuit eigen kracht
Bevallen is iets wat we tegenwoordig flink willen monitoren en uit handen geven. De 'professionals' weten het het...
Kiwico Panda Crate – Let’s pretend
Kiwico, wat is dat nu eigenlijk? Je ziet regelmatig reclame voorbij komen, althans ik wel. Gesponseerde artikelen op...
Kiwico Panda Crate – Let’s travel
Kiwico, wat is dat nu eigenlijk? Je ziet regelmatig reclame voorbij komen, althans ik wel. Gesponseerde artikelen op...